Chiếc xuồng năm quăng vốn là phương tiện được đóng chỉ để đồng hành cùng người dân miền Tây mưu sinh qua một mùa nước nổi. Từ một chiếc xuồng có tên gọi vui mang nghĩa sử dụng một năm rồi quăng bỏ để mua chiếc khác do chất lượng không cao, xuồng năm quăng đã trở thành bạn đồng hành quan trọng trong đời sống của người dân lao động nơi miền Tây sông nước.
“Năm quăng” là có thể là xuồng ba lá, năm lá hay bảy lá, tùy theo thị hiếu và mục đích sử dụng của người mua ở từng vùng mà chiếc xuồng được đóng thành nhiều kích thước khác nhau. Xuồng năm quăng gọn và nhẹ do đóng bằng ván xẻ chỉ dày khoảng một phân từ các loại gỗ tạp như xoài, còng, gáo, bạch đàn được khai thác từ những vườn cây tại địa phương.
Chính nhờ chất liệu gỗ bình dân và độ mỏng vừa đủ để đảm bảo có thể sử dụng qua một mùa nước nổi, xuồng năm quăng được rất nhiều người dân ưa chuộng. Trong hoàn cảnh kinh tế ngày trước còn nhiều khó khăn, không phải ai cũng có thể sắm một chiếc ghe đóng bằng gỗ xịn để làm phương tiện đi lại hay làm kế sinh nhai. Xuồng năm quăng ra đời đã giúp giải quyết được những khó khăn về giá thành, tạo điều kiện cho bà con vùng sông nước có được phương tiện đồng hành để mưu sinh mỗi khi mùa nước về.
Chiếc xuồng năm quăng như đôi chân của người dân nơi vùng nước nổi. Người ta đi cắm câu, giăng lưới, đặt lợp, hái bông súng bông điên điển, đưa trẻ con sang sông đi học cũng trên chiếc xuồng gọn nhẹ và đơn giản này. Bà con giữ gìn chiếc xuồng bằng cách lắp vò, trét chai để chiếc xuồng được bền. Do vậy, dù mang tên “năm quăng” nhưng chiếc xuồng có thể bền bỉ đồng hành cùng bà con lao động trong nhiều năm nếu được bảo quản tốt.
Khi mùa nước nổi ở miền Tây không còn đong đầy như trước, vai trò của chiếc xuồng trong đời sống cũng bớt đi phần quan trọng. Tuy đã qua thời kỳ vàng son, chiếc xuồng năm quăng nhỏ bé và gọn nhẹ vẫn là một phương tiện bình dân hữu dụng trong đời sống và lao động. Chiếc xuồng như người bạn cần mẫn, không ngại nắng mưa đồng hành cùng con người miền Tây.
–
Photo credits: https://www.huongquenha.com, VOV Giao Thông, https://www.ivivu.com